ประวัติวัดนาหลวง
วัดนาหลวง (อภิญญาเทสิตธรรม)
ประวัติความเป็นมา
วัดนาหลวง (อภิญญาเทสิตธรรม)
วัดนาหลวง (อภิญญาเทสิตธรรม) ตั้งอยู่บนยอดเขาภู่ย่าอู่ ใกล้หมู่บ้านนาหลวง อยู่ในเขตตำบลคำด้วง อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ห่างจากตัวอำเภอบ้านผือ ไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือประมาณ ๔๖ กิโลเมตร

ความเป็นมาเกี่ยวกับการตั้งวัด มีว่า เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๒๙ พระภาวนาวิสุทธาจารย์ (หลวงพ่อทองใบ ปภัสฺสโร) เป็นพระสงฆ์ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ ปรารถนาที่จะเผยแผ่ให้พุทธศาสนิกชนได้ซาบซึ้งในธรรมรสนั้น ทั้งยังปรารถนาที่จะยังสันติธรรมให้เกิดมีแก่สังคมโลก จึงออกแสวงหาที่สัปปายะ ในที่สุดได้ค้นพบภูย่าอู่ ต้นไทรคู่ตามนิมิต ตรงจุดที่ชาวบ้านในท้องถิ่นเรียกว่า “ถ้ำเกิ้ง” อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ ป่าน้ำโสม-นายูง บ้านนาหลวง ตำบลคำด้วง อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี เมื่อพิจารณาสภาพทางภูมิศาสตร์ เห็นว่าเป็นสถานที่เหมาะสมกับการที่จะบำเพ็ญบารมีธรรมปฏิบัติธรรม ให้เจริญในธรรมยิ่งๆ ขึ้นไป ทั้งยังเป็นสถานที่ที่เห็นเป็นชัยภูมิเหมาะที่จะก่อตั้งเป็นวัดถาวรต่อไปในอนาคต จึงตัดสินใจเลือกสถานที่แห่งนี้เป็นที่ตั้งวัดแต่นั้นมา
ต่อมาเมื่อวันที่ ๙ มกราคม ๒๕๒๙ โดยการนำของท่านเจ้าคุณ (หลวงพ่อทองใบ ปภสฺสโร) พร้อมด้วยพระภิกษุอีก ๕ รูป สามเณร ๒ รูป ได้เลือกปักกลดใต้ร่มไทรคู่บนภูย่าอู่ มีศรัทธาสาธุชนชาวบ้านในละแวกใกล้เคียง พร้อมทั้งโยมอุปัฏฐากได้ร่วมแรงร่วมใจกันสร้างกุฏิชั่วคราวขึ้นเพื่ออำนวยความสะดวกตามอัตภาพ

ความเป็นมาเกี่ยวกับการตั้งวัด มีว่า เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๒๙ พระภาวนาวิสุทธาจารย์ (หลวงพ่อทองใบ ปภัสฺสโร) เป็นพระสงฆ์ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ ปรารถนาที่จะเผยแผ่ให้พุทธศาสนิกชนได้ซาบซึ้งในธรรมรสนั้น ทั้งยังปรารถนาที่จะยังสันติธรรมให้เกิดมีแก่สังคมโลก จึงออกแสวงหาที่สัปปายะ ในที่สุดได้ค้นพบภูย่าอู่ ต้นไทรคู่ตามนิมิต ตรงจุดที่ชาวบ้านในท้องถิ่นเรียกว่า “ถ้ำเกิ้ง” อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ ป่าน้ำโสม-นายูง บ้านนาหลวง ตำบลคำด้วง อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี เมื่อพิจารณาสภาพทางภูมิศาสตร์ เห็นว่าเป็นสถานที่เหมาะสมกับการที่จะบำเพ็ญบารมีธรรมปฏิบัติธรรม ให้เจริญในธรรมยิ่งๆ ขึ้นไป ทั้งยังเป็นสถานที่ที่เห็นเป็นชัยภูมิเหมาะที่จะก่อตั้งเป็นวัดถาวรต่อไปในอนาคต จึงตัดสินใจเลือกสถานที่แห่งนี้เป็นที่ตั้งวัดแต่นั้นมา
ต่อมาเมื่อวันที่ ๙ มกราคม ๒๕๒๙ โดยการนำของท่านเจ้าคุณ (หลวงพ่อทองใบ ปภสฺสโร) พร้อมด้วยพระภิกษุอีก ๕ รูป สามเณร ๒ รูป ได้เลือกปักกลดใต้ร่มไทรคู่บนภูย่าอู่ มีศรัทธาสาธุชนชาวบ้านในละแวกใกล้เคียง พร้อมทั้งโยมอุปัฏฐากได้ร่วมแรงร่วมใจกันสร้างกุฏิชั่วคราวขึ้นเพื่ออำนวยความสะดวกตามอัตภาพ
ท่านเจ้าคุณพระภาวนาวิสุทธาจารย์ เป็นพระภิกษุที่เคร่งครัดในพระธรรมวินัย มีจริยวัตรงดงามสม่ำเสมอเหมาะสมแก่ สมณะสารูป มีความแน่วแน่มุ่งมั่นเสียสละ เผยแผ่เมตตาธรรมต่อมหาชนไม่มีประมาณ ทำให้มีศิษยานุศิษย์เลื่อมใสศรัทธาเพิ่มมากขึ้นอย่างกว้างขวาง บุคคลเหล่านั้นได้ร่วมใจกันบริจาคทุนทรัพย์จัดสร้างเสนาสนะ เครื่องอุปโภคบริโภคที่จำเป็นภายในวัดขึ้น
แต่สถานภาพยังคงเป็นสำนักปฏิบัติธรรม แม้กระนั้นในแต่ละปี มีพระภิกษุเข้าอยู่จำพรรษากว่าร้อยรูป ซึ่งล้วนมีความเคร่งครัดพากเพียรทั้งด้านสมถกรรมฐานและวิปัสสนากรรมฐาน ได้ตั้งชื่อสำนักปฏิบัติธรรมแห่งนี้ว่า วัดอภิญญาเทสิตธรรม และเนื่องจากตั้งอยู่บนภูย่าอู่ คนทั่วไปจึงเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า วัดภูย่าอู่ ซึ่งเป็นชื่อที่เรียกกันติดปากเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน
เมื่อวันที่ ๑๖ มิถุนายน ๒๕๔๓ กระทรวงศึกษาธิการได้ประกาศแต่งตั้งให้เป็นวัดโดยสมบูรณ์มีชื่อว่า “วัดนาหลวง”
ปัจจุบันสำนักงานเจ้าคณะจังหวัดอุดรธานีได้ประกาศแต่งตั้งวัดนาหลวง ให้เป็นสำนักวิปัสสนาธุระประจำจังหวัดอุดรธานี โดยประกาศ ณ วันที่ ๑ มกราคม ๒๕๔๔ เป็นต้นมา โดยมีพระราชสิทธาจารย์ เป็นประธานสงฆ์ ทำหน้าที่เผยแผ่ธรรมให้แก่พระสงฆ์ นักเรียน นักศึกษา และประชาชนในเขตจังหวัดอุดรธานีและจังหวัดใกล้เคียง ให้ได้รับประโยชน์ตน ประโยชน์ผู้อื่น และประโยชน์อย่างยิ่ง เพื่อเกื้อกูลการธำรงส่งเสริมสืบทอดคำสอนของ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ให้เจริญรุ่งเรืองสืบไป
ผลงานของวัดที่ดำเนินการมาได้สนองเจตนารมณ์ตามประกาศได้ผลเป็นอย่างดี ทั้งนี้ มีบุคคลสำคัญที่มีความสามารถในการบริหารจัดการคือพระภาวนาธรรมาภินันท์(พระบุญทัน อคฺคธมฺโม) ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาส และพระครูปัญญาสุตาภรณ์ (พระมหาสำรี ธมฺมจาโร) เป็นรองเจ้าอาวาส ภายใต้การอำนวยการเป็นประธานสงฆ์ คือพระราชสิทธาจารย์ (หลวงพ่อทองใบ ปภัสสโร)
สถานที่ตั้ง
วัดนาหลวง (อภิญญาเทสิตธรรม)
วัดนาหลวง (อภิญญาเทสิตธรรม) ตั้งอยู่บนยอดเขาภูย่าอู่ ซึ่งเป็นภูเขาลูกหนึ่งในกลุ่มเทือกเขา ภูพาน อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าน้ำโสม-นายูง อยู่ห่างจากตัวอำเภอบ้านผือไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือประมาณ ๔๖ กิโลเมตร ห่างจากหมู่บ้านนาหลวงประมาณ ๕ กิโลเมตร บริเวณที่ปลูกสร้างอาคารเสนาสนะต่างๆ เพื่อใช้ประโยชน์ในศาสนกิจและที่พำนักอาศัยของพระภิกษุสงฆ์ สามเณร แม่ชี ตลอดจนสถานที่ที่ใช้ในการอบรมพุทธศาสนิกชน ผู้เลื่อมใสในพระพุทธศาสนาและต้องการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน ถือศีลบำเพ็ญภาวนา มีประมาณ ๑๕ ไร่ สำนักงานป่าไม้จังหวัดอุดรธานี กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้มอบหมายให้ทางวัดช่วยดูแลป่าอุทยานแห่งชาติที่อยู่ล้อมรอบ มีเนื้อที่ทั้งหมดโดยประมาณ ๒๕,๐๐๐ ไร่ ทั้งนี้เพื่อเป็นการอาศัยบารมีพระราชสิทธาจารย์ ประธานสงฆ์แห่งวัดนาหลวง ช่วยป้องกันการบุกรุกตัดไม้บนภูเขาแห่งนี้ มีทั้งส่วนที่เป็นป่าเดิมและป่าใหม่ที่ปลูกขึ้นทดแทน ได้รับ การดูแลรักษาอย่างดี เป็นแบบอย่างในการรักษาระบบนิเวศ สร้างความสมดุลให้ธรรมชาติ